انتخاب دوربین عکاسی
چندی پیش، مسیر انتخاب تجهیزات عکاسی بسیار واضح و شفاف بود. اولویت عکاسی حرفهای و ثبت تصاویر باکیفیت با دوربین DSLR بود. بااینحال تجهیزات دوربین بهسرعت در حال تکامل است و امروز نسبت به قبل گزینههای بیشتری وجود دارد. امروزه بهجای یک یا دو شرکت خاص، میتوان حداقل به هفت تولیدکنندهی پرچمدار در زمینهی تجهیزات دوربین اشاره کرد.
انتخاب دوربین نقطه عطف ورود به دنیای بیکران عکاسی است؛ آنقدر حساس و سرنوشتساز که میتواند تعیین کند که در این مسیر ماندگارید یا از راه نرسیده باید وداع کنید. البته پیشرفت تکنولوژی در مسیری رو به حرکت است که مرز بین دوربینهای DSLR و بدون آینه در حال محو شدن است. با این اوصافّ، چه معیارهایی را برای خرید دوربین لحاظ کنیم؟
چندی پیش، مسیر انتخاب تجهیزات عکاسی بسیار واضح و شفاف بود. اولویت عکاسی حرفهای و ثبت تصاویر باکیفیت با دوربین DSLR بود. بااینحال تجهیزات دوربین بهسرعت در حال تکامل است و امروز نسبت به قبل گزینههای بیشتری وجود دارد. امروزه بهجای یک یا دو شرکت خاص، میتوان حداقل به هفت تولیدکنندهی پرچمدار در زمینهی تجهیزات دوربین اشاره کرد.
امروزه دوربینهای بدون آینه به تکامل رسیدهاند، از طرفی DSLR-ها هم بهبود یافتهاند. شاید تا اندازهای ترسناک به نظر برسد، اما با کمی تحقیق میتوانید مدلی متناسب با نیازهای خود پیدا کنید.
۱. پشتیبانی از انواع لنزها
خرید یک دوربین با رزولوشن بالا لزوما آثار منفی یک لنز ضعیف را جبران نخواهد کرد، حتی خطاهای لنز در دوربینی مجهز به سنسوری با رزولوشن بالا بیشتر جلبتوجه میکنند. برای مثال در صورت استفاده از لنز کیت دوربین فولفریم، گوشههای نرم و جزییات حریرمانندی را مشاهده خواهید کرد. از سوی دیگر، لنزهای با کیفیت با ویژگی فوکوس شفاف گوشه به گوشه میتوانند هر پیکسل حسگر دوربین را به حداکثر برسانند.
بسیاری با اتکا به تستهای استودیویی و نمودارهای تخصصی به این نظریه باور دارند. یک دوربین با حسگر کوچکتر و مگاپیکسلهای کمتر همراهبا یک لنز خوب میتواند شفافیت بیشتری را نسبتبه یک دوربین فول فریم با یک لنز متوسط ارائه دهد. به همین دلیل مجموعه لنزهای موجود اولین نکتهای است که هنگام انتخاب دوربین باید به آن دقت کنید.
شفافیت تنها بخشی از انتخاب است اما لازم است به سرعت فوکوس لنز هم دقت کنید. گشودگی دیافراگم ثابت هم یک انتخاب مناسب برای عکاسی در نور کم است و اکثر اوقات عملکرد لنز با گشودگی دیافراگم ثابت بهتر از لنزهای متغیر f/3.5 تا f/5.6 است. درنهایت اگر بهدنبال یک عمق میدان کم در تصاویر خود هستید، f/5.6 بهاندازهی f/2.8 مطلوب نیست.
برای مثال، آیا میتوان سیستمی با لنز f/2.8 ساخت که از اولترا واید تا تلهفوتو متغیر باشد؟ این انتخاب برای هر تولیدکننده چه مقدار هزینه و ارزش خواهد داشت؟ با اینکه کاربران DSLR از تنوع بیشتری برای انتخاب لنز برخوردار هستند، اما این شکاف بهسرعت در حال از بین رفتن است. امروزه اغلب دوربینهای بدون آینه، مجموعهی کاملی از لنزهای حرفهای را عرضه میکنند که از نظر کیفیت کمتر از همتایان DSLR خود نیستند.
۲. عکاسی با کیفیت
کیفیت تصویر به عکاس و کنترل او بر دوربین وابسته است. بهترین عکاسان دنیا حتی با ابتداییترین دوربینها هم میتوانند بهترین عکسها را بگیرند. آنها میدانند چطور از ظرفیت هر شرایطی حداکثر استفاده را ببرند و بر محدودیتهای عکاسی غلبه کنند.
معمولا دوربین ایدهآل هر عکاسی، دوربینی است که روند خلاقیت را متوقف نکند. ممکن است در کار با منوها و دکمههای گیجکننده، فرصتهای زیادی را از دست بدهید. بااینحال، عکاسی هم یک نوع بازی اعتمادبهنفس است و هدف، ثبت جزییات موردنیاز است؛ اما خبر خوب این است که تقریبا تمام دوربینهای DSLR و بدون آینهی کنونی، رزولوشن بالایی برای کار حرفهای دارند.
صرفنظر از اینکه برای تصاویر چاپی بزرگ، بیلبوردها، فروش عکس یا رضایت شخصی خود عکاسی میکنید، دوربینهای مدرن کنونی، قابلیتهای بالایی دارند و طیف وسیعی از وظایف را انجام میدهند. این ویژگی میتواند دنیای عکاسی را تغییر دهد؛ زیرا دیگر DSLR پیشنیاز اجباری کار حرفهای نیست.
۳. اندازهی حسگر دوربین
عمق میدان هر فرمت در تنظیمات یکسان گشودگی دیافراگم و فاصلهی کانونی، بستهبه اندازهی حسگر متفاوت است. برای مثال یک دوربین فولفریم در f/2.8 پسزمینه را بهشدت از فوکوس خارج میکند. این ویژگی برای کاهش انحراف و جلبتوجه به سوژه مناسب است. برای دستیابی به نتیجهی مشابه روی یک حسگر APS-C باید دیافراگم را تا f/1.8 باز کنید.
در دوربینهای میکرو چهارسوم به f/1.4 نیاز دارید. این تنظیمات، دستیابی به عمق میدان کم در دوربینهای فول فریم را آسان میسازد. باتوجهبه این مسئله، کاربران میکرو چهارسوم میتوانند با لنزهای سریعی مثل فوخلندر ۴۲.۵ میلیمتری با f/0.95 به نتایج مشابهی برسند.
سنسورهای بزرگ در عمقمیدانهای کم، عملکرد بسیار خوبی دارند اما در عمق میدان بالا، کار کمی دشوارتر است. عمق میدان همارز با f/5.6 دوربین میکروچهار سوم، در دوربین APS-C برابر با f/8 و در دوربین فولفریم برابر با f/11 است. این یعنی کاربر دوربین میکرو چهارسوم با یک الی دو درجه اف استاپ بیشتر میتواند به یک فوکوس شفاف از نزدیک به دور برسد. در نتیجه، نیازی نیست برای رسیدن به کیفیت تصویر مناسب، لزوما ایزو بالا باشد. برای پی بردن به تأثیر اندازهی حسگر برای نوردهی و عمق میدان یکسان در هر سه دوربین به مثال ذیل توجه کنید.
میکرو چهار سوم: ۱/۱۲۵، f/5.6، ISO 200
APS-C: 1/125، f/8، ISO 400
فول فریم: ۱/۱۲۵، f/11، ISO 800
بهطورکلی، سنسورهای بزرگتر (به همین ترتیب تعداد پیکسلهای بیشتر) با قربانی کردن عمق میدان، جزییات بیشتری را نمایش میدهند. از سوی دیگر اگر بهدنبال عمق میدان بیشتر هستید، در سنسورهای بزرگتر امکان قربانیشدن وضوح یا رزولوشن تصویر وجود دارد.
۴. قابلیتها و عملکرد
حتی فناوری ابتداییترین دوربینهای بدون آینه هم بهگونهای است که میتواند همتایان DSLR خود را قدیمی جلوه دهد. البته تنها وزن، ملاک این برتری نیست و میتوان به امکانات سودمند متعددی اشاره کرد. برای مثال، دیگر لازم نیست برای بررسی تصاویر روی LCD از سایهی یک درخت کمک بگیرید. کیفیت EVF (ویوفایندر الکترونیکی) در دوربینهای بدون آینه موجود در بازار، شگفتانگیز است.
کیفیت EVF در این دوربینها مانند استفاده از live view است با این تفاوت که نور خورشید تأثیر بر صفحهی نمایش نخواهد داشت. همچنین بدون نیاز به برداشتن چشم از ویوفایندر میتوانید فوکوس و اکسپوژر را بررسی کنید و درعینحال تنظیمات هیستوگرام، هشدار هایلایت و تنظیمات اکسپوژر را ببینید.
کار با فوکوس دستی برای بزرگنمایی تصویر در ویوفایندر و افزایش فوکوس، ساده یا دقیق نیست. با تنظیم شاتر میتوانید برای ثبت حرکت آماده شوید. با تنظیمات شاتر میتوان زمان تنظیمات دوربین را کاهش داد و به حفظ فوکوس سوژه کمک کرد. بستهبه مدل دوربین، امکاناتی مثل نوردهی مضاعف، شاتر الکترونیکی بیصدا، تصحیح keystone (اثر keystone به اعوجاج یک تصویر گفته میشود که بهدلیل نگاشت آن روی یک سطح زاویهدار ایجاد میشود، برای مثال باعث میشود یک مربع به شکل ذوزنقه به نظر برسد)، live time، تایم لپس (به روشی که تکرار چند فریم در یک فریم قرار میگیرد)، فوکوس خودکار صفحهی نمایش لمسی و وایفای در آن تعبیه شده است. همین امکانات کوچک درکنار هم میتوانند به یک تجربهی عکاسی لذتبخش کمک کنند.
EVF دوربینهای بدون آینه، مزیت بزرگی برای رسیدن به یک عمق میدان مناسب است. با نگاه کردن به ویوفایندر و تغییر گشودگی دیافراگم، یک نمای زنده از نحوهی تغییر عمق میدان تصویر خود مشاهده میکنید. به این صورت میتوانید برای هر عکس تنظیمات موردنظر و منحصربهفردی را انجام دهید. بعضی از DSLR-ها مجهز به یک دکمهی پیشنمایش DOF هستند اما عملکرد آنها از ایدهآل دور است. با این روش، صفحهی نمایش بسیار تاریک میشود و بهسختی میتوانید سوژهی موردنظر را مشخص کنید؛ اما EVF کل این فرایند را ساده کرده است.
۵. سایز و وزن
تعداد زیادی از عکاسان، DSLR خود را بهدلیل وزن زیاد کنار میگذارند. حتی بعضی از آنها لنزهای گرانقیمت تله فوتو را تنها برای شکایت از وزن زیادشان میخرند. با کمی محاسبه متوجه میشوید DSLR-ها دو برابر سنگینتر از دوربینهای بدون آینه و ۴۰ درصد حجیمتر از آنها هستند. در سفرهای دور بیشتر متوجه این موضوع میشوید.
اما با پیشرفت در فناوری میتوانید به مکانهایی بروید که با دوربین نمیتوانستید بروید. دیگر نیازی نیست وسایل مهم خود را پشت سر بگذارید. به همین دلیل است که سهپایههای فیبر کربنی به اولویت بسیاری از عکاسان تبدیل شدهاند. این سهپایهها سبکتر از مدلهای آلومینیومی هستند. اگر از این سهپایهها همراهبا یک دوربین سبک استفاده کنید، میتوانید به هر نقطهی دلخواه خود بروید.
۶. آشنایی
۱۵ سال پیش در بسیاری از مجلات عکاسی، کارشناسان از مزیت دوربینهای آنالوگ و فیلم نسبتبه دوربینهای دیجیتال صحبت میکردند. دیجیتالی شدن دوربینها و اتفاقات پس از آن یکی از بزرگترین تحولات تاریخ عکاسی را رقم زد. با وجود محدودیتهای اولیه، پردازش تصویر دیجیتال راه خود را پیدا کرد و درنهایت توانست نظر بسیاری از مخالفین را جلب کند.
بااینکه تحولات فعلی تجهیزات دوربین بهاندازهی آن زمان چشمگیر نیست اما هنوز افراد بسیاری در مقابل تغییر مقاومت میکنند.
بهگفتهی جورج برنارد شاو:
پیشرفت بدون تغییر غیرممکن است و افرادی که نمیتوانند ذهن خود را تغییر دهند، نمیتوانند هیچ چیز را تغییر دهند.
اگر هرگز از دوربین بدون آینهی مدرن استفاده نکردید، از تغییر استقبال نکردهاید، به یک فروشگاه دوربین در نزدیکی خود بروید و به بررسی این دوربینها بپردازید. برای پی بردن به مزایای این نوع دوربین باید یک تجربهی واقعی داشته باشید و تنها به خواندن مقالهها اکتفا نکنید.
۷. دوام و کیفیت باتری
وقتی بحث طول عمر باتری مطرح میشود، DSLR-ها گوی سبقت را میدزدند. درحالیکه یک باتری DSLR یک روز کامل را بهاندازهی ۱۰۰۰ شات عکس دوام میآورد، یک دوربین بدون آینه برای این میزان عکس تقریبا به سه باتری نیاز دارد. راهحل واضح، حمل چند باتری زاپاس است اما دوربینهای بدون آینه باید این اشکال را برطرف کنند. دلیل این مشکل، نیاز بالای EVF به توان باتری است. در حال حاضر باتری یکی از نگرانیهای عمدهی تولیدکنندگان دوربینهای بدون آینه است.
اگر بهدنبال دوربینی مقاوم دربرابر آبوهوا هستید در هر دو نوع دوربین (DSLR و بدون آینه) میتوانید دوربین دلخواه خود را پیدا کنید. برای داشتن یک دوربین مستحکم و مقاوم دربرابر آبوهوا لازم است لنزها هم به همین اندازه مقاوم باشند. این نوع ساختار در دوربینهای حرفهای DSLR دیده میشود. لنزهای ضدآب معمولا نسبت به لنزهای معمولی گرانتر و سنگینتر هستند. سونی، فوجی و المپوس هم مدلهایی دارند که دربرابر ترشح، غبار و انجماد مقاوم هستند.
۸. صرفهجویی در هزینهها
آیا ویژگی تثبیت تصویر (image stabilization) را بخش مهمی از عکاسی میدانید؟ در یک دوربین DSLR این ویژگی با هزینهی زیادی همراه است. لنزهای مجهز به این ویژگی اغلب صدها دلار گرانتر از لنزهای معمولی هستند. شاید یک روش مقرونبهصرفه، استفاده از دوربین با image stabilization تعبیهشده باشد. این ویژگی روی هر لنز جواب میدهد و امکان ثبت تصاویر شفاف در سرعتهای ۱/۱۵ یا کندتر را میدهد.
از این ویژگی میتوان در شرایط نور کم حداکثر استفاده را کرد. برای مثال تنظیمات مناسب برای عکاسی از یک فضای داخلی بدون سهپایه، تقریبا ۱/۱۲۵، f/4 و ایزو ۶۴۰۰ باشد. همان عکس را میتوان با IS تعبیهشده با تنظیمات ۱۵/۱، f/4 و ایزوی ۸۰۰ ثبت کرد. نویز در ایزوهای پائینتر رایج نیست و با این تنظیمات یک تصویر نسبتا شفاف خواهید داشت. این ویژگی میتواند بخش دیگری از مشکلات روزانهی عکاسان را حل کند.